Feedback, goedbedoelde adviezen en evaluatierondes… Vaak weten we niet zo goed hoe we ermee om moeten gaan. Feedback krijgen voelt vaak ongemakkelijk. Bovendien, positieve feedback leggen we snel naast ons neer*, terwijl we negatieve feedback gelijk voor waarheid aannemen en er lekker lang over blijven malen.
Maar dat kan anders. Feedback ontvangen hoeft niet iets te zijn waar je bang voor bent of waardoor je je dag laat verpesten. Als je leert om er anders naar te kijken.
Trainingen die ik geef aan studenten worden altijd door de volledige groep geëvalueerd. Wat betekent dat ik letterlijk duizenden meningen over mijn optreden heb gelezen. En veel daarvan zijn nogal ongezouten. Deze week las ik “ze moet minder koffie drinken. Ik ben zelf overgestapt naar thee drinken (van 3-4 koppen koffie per dag) en ik voel me een stuk beter”. Na het lezen van zulk commentaar heb ik meerdere opties, waaronder:
- Ik kan de opmerking bestempelen als onzinnig en direct naast me neerleggen. Meestal lukt dat niet zo goed.
- Ik kan erover blijven malen: “ben ik inderdaad niet druk?, Zou ik niet wat minder enthousiast moeten zijn?, Zou iedereen dat denken?” Zodat ik die ene opmerking, tussen zoveel andere en positieve opmerkingen, lekker in mijn hoofd laat rondspoken en m’n dag laat verpesten.
De meeste van ons gaan in de praktijk voor optie b. We nemen de opmerking direct voor waarheid aan. Zien het als een aanval en bevestiging dat we iets niet goed genoeg doen. Zonder ons af te vragen waar de opmerking vandaan komt en of we er wel iets mee willen. Want dat hoeft niet (laat staan dat het moet).
Maar er is nog een optie. En dat is om er totaal anders naar te kijken. Want in de eerste plaats zegt dit iets over deze student. Hij (naar grote waarschijnlijkheid want het gaat om ingenieurs en daar zitten helaas nog steeds veel te weinig vrouwen tussen) is bezig met zijn eigen gezondheid. Vond kennelijk dat hij te veel koffie dronk en is daarom over gegaan op thee. Misschien wil hij dit inzicht oprecht delen met anderen om anderen daarmee te helpen. De exacte reden waarom hij dat tegen mij zegt weten we niet. Want hij zegt niet dat ik druk was. Ik vulde dat zelf in.
Maar laten we aannemen dat hij dat wel vond: ik kwam druk op hem over en hij vond dat minder prettig. Dan zegt dat in de eerste plaats iets over hem en wat hij nodig heeft. Iemand die rustiger presenteert, die zich misschien meer richt op feiten en theorieën dan op ervaringen, persoonlijke verhalen en dat ook nog met zichtbaar enthousiasme doet. Dan heb ik een keuze. Wat vind ik daarvan? Waar voel ik me fijn bij? Hoe wil ik presenteren? Had ik het gevoel dat het goed ging en was ik trots op de sessie of vond ik mezelf achteraf ook te druk? En, wat blijkt uit de rest van de feedback? Van deze training en alle andere trainingen?
Als ik er zo naar kijk dan kan ik alleen maar zeggen dat ik presenteerde zoals ik graag presenteer. Met enthousiasme, soms wellicht iets van de hak op de tak om op die manier zoveel mogelijk ervaringen en inzichten van de groep mee te kunnen nemen. En als ik kijk naar de rest van de feedback dan was dat prima. Deelnemers voelden oprechte interesse en enthousiasme. En dat vind ik belangrijk. Daarmee is mijn stijl niet voor de volledige groep de voorkeursstijl. Natuurlijk niet. Maar je kunt het nooit iedereen 100% naar de zin maken. En zo kan ik die opmerking met een gerust hart naast me neerleggen.
Kortom, de volgende keer als je feedback ontvangt of op- of aanmerkingen krijgt op je manier van werken (of solliciteren) bedenk dan dit:
- Wat wordt hier echt gezegd? Welk inzicht krijg ik in de behoefte die de ander heeft? Wat vindt hij/zij kennelijk belangrijk?
- Kan dat kloppen? Heb ik dat vaker gehoord of gemerkt?
- Wil ik iets met die feedback, moet ik er iets mee? Of past deze werkwijze goed bij mij en zie ik geen noodzaak om te veranderen?
- Wat kan ik hiervan leren? (Zelfs het niet willen veranderen is een les, want je hebt meer inzicht in wat jij kennelijk wilt en belangrijk vindt!)
Natuurlijk kunnen er consequenties zitten aan het naast je neerleggen van feedback. Niet in alle situaties is dat even makkelijk. Maar als je echt de analyse hebt gemaakt dat dat goed is, kun je ook die consequentie weer makkelijker aanvaarden. Uiteindelijk draait het om keuzes durven maken.
In de meeste gevallen is het gelukkig minder serieus. Daar helpt de eerste vraag je vooral om even afstand te creëren tot de opmerking en te bedenken of en wat je ermee wilt. En dat is een stuk fijner dan je direct aangevallen voelen en de hele avond lang al je tekortkomingen op een rijtje zetten.
* Voor diegenen die daar meer over willen weten is dit een heel interessant artikel.
Reactie schrijven